Na wstępie należy wyjaśnić Naszym czytelnikom co oznacza pojęcie „przedawnienie roszczenia”.
Przedawnienie roszczenia jest instytucją prawa którą można określić jako termin, w którym możliwe jest skutecznie zgłoszenie roszczenia o spełnienie określonego świadczenia(np. o zapłatę). Zasadą jest, że termin przedawnienia wynosi 10 lat, a w przypadku roszczeń powstałych po 9 lipca 2018r. 6 lat ( ma to związek z ostatnią nowelizacją kodeksu cywilnego i skróceniem okresów przedawnienia).
Jednak od tej zasady ogólnej są bardzo znaczące wyjątki, które określone są w innych przepisach szczególnych. Mowa w tym przypadku o art. 819 § 1 k.c., który stanowi że roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem lat trzech.
Na kanwie powyższych regulacji w orzecznictwie sądów powszechnych wyodrębniły się dwie zupełnie sprzeczne linie orzecznicze dotyczące przedawnienia roszeń o zwrot opłat likwidacyjnych pobieranych prze okazji wcześniejszego zerwania ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi.
Pierwsza z nich przyjęta w okręgu krakowskim wskazywała, iż tego typu roszczenie przedawniania się z upływem 3 lat od dnia rozwiązania umowy.
Z kolei druga linia akcentowana zwłaszcza w sądach warszawskich wskazywała na 10 letni termin przedawnienia podnosząc, iż tzw. polisy z UFK nie są klasycznymi umowa ubezpieczenia.
Rozbieżność w orzecznictwie stała się na tyle istotna i niespójna, że z wnioskami o interpretację prawy wystąpiły Sądy rozpoznające te sprawy. Pytania w tym zakresie postawił Okręgowy w Warszawie postanowieniem z dnia 4 stycznia 2018 r. (sygn. akt V Ca 1630/17) , a następnie pytanie zostało ponowione przez Sąd Okręgowy w Krakowie w postanowieniu z dnia 18 stycznia 2018 r. (sygn. akt II Ca 1809/17)
Ostatecznie w uchwale z dnia 10 sierpnia 2018r. obejmującej odpowiedź, aż na trzy identyczne pytania prawne (sygn. akt III CZP 13/18, III CZP 20/18 i III CZP 22/18) Sąd Najwyższy potwierdził opinię prezentowaną także, przez prawników Naszej Kancelarii, że przedawnienie roszczeń z tytułu zwrotu wkładu z polisolokat przedawnia się w terminie 10 lat, a nie 3 lat.
Pełna treść uchwały brzmi: „W umowie ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym roszczenie o wypłatę wartości wykupu ubezpieczeniowego niestanowiącej kosztów udzielonej ochrony ubezpieczeniowej przedawnia się w terminie określonym w art. 118 k.c.”
W praktyce uchwały Sądu Najwyższe potwierdzają, że roszczenia klientów związane z rozwiązaniem umowy przed 9 lipca 2018 r. i poniesionymi w związku z tym z wysokimi opłatami likwidacyjnymi przedawniają się po 10 latach od dnia rozwiązania umowy.
Co istotne Sąd Najwyższy podkreślił też, że choć umowa ubezpieczenia na życie z UFK została uregulowania w ustawach ubezpieczeniowych, to nie przesądza to o jej prawnym charakterze w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Jednocześnie Sąd Najwyższy przyjął, że umowa ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK) ma charakter mieszany, czyli ubezpieczeniowo-inwestycyjny, przywołując wyrok SN z 18 grudnia 2013 r. (I CSK 149/13).
Na koniec podkreślić należy, iż 10 letni termin przedawnienia ma zastosowanie wyłącznie do umów rozwiązanych przed 9 lipca 2018r. Do roszczeń osób, które po tym terminie rozwiązały lub rozwiążą taką umowę i poniosą wysoką opłatę likwidacyjną, zastosowanie będą miały już nowe przepisy dotyczące przedawnienia mówiące o 6 letnim okresie przedawnienia