Polisolokaty i pomoc frankowiczom- kancelaria Kraków

W dniu 15 czerwca 2023 r. TSUE wydał orzeczenie w dwóch sprawach o sygn. akt: C – 287/22 i C – 520/21, w których zajął stanowisko w kwestii domagania się przez banki wynagrodzenia za tzw. korzystanie przez kredytobiorców z kapitału oraz możliwości zastosowania środków tymczasowych w czasie trwania postępowania sądowego.

Trybunał jednoznacznie wskazał, że bankom nie przysługuje roszczenie względem kredytobiorców  z tytułu korzystania z kapitału.

Zgodnie z pkt. 84 (orzeczenie w sprawie: C – 287/22) Trybunał argumentował, że: ,,W konsekwencji w kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego za nieważną w całości ze względu na to, że nie może ona dalej obowiązywać po usunięciu zawartych w niej nieuczciwych warunków, dyrektywa 93/13 stoi na przeszkodzie wykładni prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.’’

TSUE uznał tym samym, że prawo Unii Europejskiej stoi na przeszkodzie, aby banki mogły żądać od kredytobiorców dodatkowych świadczeń, w tym wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, natomiast nie ma przeszkód, aby frankowicze mogli dochodzić od banku takich dodatkowych świadczeń.

W tym samym dniu TSUE wydał orzeczenie w sprawie C – 287/22, w którym udzielił odpowiedzi na pytanie prejudycjalne Sądu Okręgowego w Warszawie, czy w świetle zasady skuteczności i proporcjonalności art. 6 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG1 sprzeciwiają się takiej wykładni przepisów krajowych lub orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którymi sąd krajowy może – w szczególności ze względu na ciążące na konsumencie obowiązki rozliczenia się z przedsiębiorcą albo dobrą sytuację finansową przedsiębiorcy – nie uwzględnić wniosku konsumenta o zarządzenie przez sąd środka tymczasowego (zabezpieczenia powództwa) polegającego na zawieszeniu na czas trwania postępowania wykonywania umowy, która prawdopodobnie zostanie uznana za nieważną na skutek usunięcia z niej nieuczciwych warunków umownych.

Rozstrzygnięcie to dotyczyło możliwości udzielenia przez Sąd zabezpieczenia roszczenia konsumentów przeciwko bankowi poprzez wstrzymanie obowiązku zapłaty dalszych rat w trakcie procesu.

Odpowiadając na powyższe pytanie TSUE uznał, że art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich sprzeciwia się wykładni przepisów oraz orzecznictwu, które wyłączają możliwość udzielenia zabezpieczenia powództwa konsumenta przeciwko bankowi poprzez zawieszenie wykonywania umowy (np. zawieszenie obowiązku spłaty rat na czas trwania postępowania).

Trybunał tym samym wskazał, że w świetle przepisów europejskich sądy mogą zarządzić środek tymczasowy w postaci zawieszenia spłaty rat kredytu w trakcie trwania sprawy o ustalenie nieuczciwego charakteru warunków umowy.

Marlena Niezabitowska

Aplikant radcowski